Podział majątku w rozwodzie – jak sąd ustala, kto co otrzyma po rozstaniu?
Rozwód to jeden z najtrudniejszych momentów w życiu człowieka, nie tylko pod względem emocjonalnym, ale także prawnym. Choć sama decyzja o rozstaniu bywa bolesna, równie istotnym i skomplikowanym aspektem jest uregulowanie spraw majątkowych. Wiele osób zadaje sobie pytanie, w jaki sposób sąd rozdziela wspólny dorobek po zakończeniu małżeństwa. Kto otrzyma mieszkanie, a kto samochód? Czy oszczędności z konta bankowego podlegają równemu podziałowi? Artykuł ten ma na celu przybliżyć, jak w praktyce wygląda podział majątku w rozwodzie i jakie kryteria bierze pod uwagę sąd, podejmując decyzję o rozdziale wspólnego dorobku byłych małżonków.
Czym jest wspólny majątek i kiedy podlega podziałowi?
Na gruncie polskiego prawa, z chwilą zawarcia małżeństwa pomiędzy małżonkami powstaje wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty nabyte w trakcie trwania związku. W skład tej wspólności wchodzą zazwyczaj wynagrodzenia za pracę, dochody z działalności gospodarczej, oszczędności, a także przedmioty codziennego użytku zakupione w trakcie wspólnego życia. Podział majątku w rozwodzie następuje dopiero po prawomocnym orzeczeniu rozwodu lub – w wyjątkowych przypadkach – w trakcie jego trwania, o ile jedna ze stron złoży odpowiedni wniosek. W praktyce oznacza to, że dopóki nie zapadnie decyzja sądu, wspólny dorobek formalnie należy do obojga małżonków.
Jak sąd ustala skład majątku wspólnego?
Przed rozpoczęciem właściwego podziału, sąd musi najpierw ustalić, co dokładnie wchodzi w skład majątku wspólnego. Nie jest to zadanie oczywiste, zwłaszcza gdy w grę wchodzą darowizny, spadki lub dochody z majątku osobistego jednego z małżonków. W takich sytuacjach konieczne bywa przeprowadzenie dowodów, w tym przesłuchania świadków czy przedstawienie dokumentacji potwierdzającej źródła finansowania poszczególnych zakupów. Dopiero po szczegółowym zbadaniu sprawy możliwe jest ustalenie, co rzeczywiście stanowi przedmiot podziału. Podział majątku w rozwodzie może objąć nie tylko fizyczne przedmioty, ale również aktywa finansowe, prawa autorskie czy udziały w spółkach.
Zasady równości a rzeczywistość orzecznicza
Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, majątek wspólny dzielony jest po równo. Oznacza to, że każdemu z byłych małżonków przypada połowa wartości dorobku. Jednak w praktyce sąd może odstąpić od tej zasady, jeżeli jeden z małżonków wykaże, że jego nakład pracy na wspólne dobro był znacznie większy. Może to dotyczyć nie tylko wkładu finansowego, ale również zaangażowania w wychowanie dzieci, prowadzenie domu czy rozwój wspólnej firmy. Takie rozstrzygnięcia są jednak wyjątkowe i wymagają solidnych dowodów. Warto pamiętać, że sąd każdorazowo analizuje sytuację indywidualnie i nie istnieje jeden uniwersalny schemat podziału.
Spłaty, dopłaty i inne mechanizmy wyrównawcze
W sytuacji, gdy nie jest możliwy fizyczny podział przedmiotów (na przykład mieszkania czy samochodu), sąd może zasądzić tzw. spłatę lub dopłatę na rzecz jednego z małżonków. Oznacza to, że dana osoba otrzyma na własność konkretny składnik majątku, ale będzie zobowiązana do wypłacenia drugiej stronie równowartości połowy jego wartości. Taki sposób rozwiązania bywa często korzystniejszy niż sprzedaż danego dobra i podział uzyskanych środków. Co istotne, sąd może rozłożyć taką spłatę na raty lub określić odroczony termin płatności, jeżeli uzna to za uzasadnione sytuacją materialną stron.
Podział majątku bez udziału sądu – czy to możliwe?
Choć większość przypadków kończy się orzeczeniem sądowym, możliwy jest również podział majątku w rozwodzie na drodze ugody zawartej przed notariuszem lub w trakcie mediacji. Takie rozwiązanie pozwala uniknąć długotrwałego postępowania i często wiąże się z mniejszym stresem. Wymaga ono jednak pełnej zgodności stron co do wartości poszczególnych składników majątku i sposobu ich rozdzielenia. W praktyce jest to możliwe głównie w sytuacjach, gdy obie strony darzą się jeszcze pewnym zaufaniem i zależy im na polubownym zakończeniu sprawy.
Więcej informacji znajdziesz na https://kancelariahawrylak.pl/rozwody-wroclaw/.
